Een app binnenkrijgen op het moment dat je in een suffe meeting zit is de ideale troost en zorgt ervoor dat je er weer even tegenaan kan. De berichtenstroom kan de hele dag doorgaan als je wilt. Gezellig en goed voor je sociale netwerk, maar er is een keerzijde.
Heerlijk! De stilte wordt doorbroken door een vertrouwd geluid. Een gelukzalig gevoel maakt zich van je meester. De feel good drug endorfine wordt aangemaakt, want er staat een WhatsApp voor je klaar. Het feit dat je verslaafd bent aan de berichtendrug heb je je al bij neergelegd. Appen doen we toch, dat hoort nu eenmaal bij het nieuwe communiceren. Nou ja, nieuw? We berichten elkaar al jaren zo, onderling en in groepsverband.
Nomofobia
Ja inderdaad, nomofobia. Als je het snel uitspreekt klinkt het als ‘no more phone ja’. Je kunt niet meer zonder en dat gaat ook niet veranderen. Nou ben ik een technologieliefhebber en ik ben niet tegen smartphones en het feit dat we chronisch verslaafd lijken te zijn aan de smartphone neem ik op de koop toe. De technologische vooruitgang gaat ongekend hard en brengt juist prachtige ontwikkelingen met zich mee. Uitvinder en futurist Ray Kurzweil stelt dat zijn smartphone een miljoen keer kleiner, een miljoen keer goedkoper en duizend keer krachtiger is dan zijn MIT computer van 40 jaar geleden. Ik durf niet te zeggen waar we over 10 jaar staan. Wellicht kunnen artsen in Bogota iemand opereren die op een operatietafel in München ligt en heeft Elon Musk de eerste mensen al op Mars afgezet, wie zal het zeggen?
WhatsApp is niet gratis
Dat de smartphone onlosmakelijk verbonden is met al deze vooruitgang is behoorlijk zeker. En dat je angstgevoelens en paniekaanvallen hebt, wanneer je smartphone niet binnen handbereik is, is nu eenmaal zo. WhatsApp is de killer app voor het sturen van berichtjes, foto’s en video’s en bellen en door de end-to-end encryptie is nog echt goed beveiligd ook! Toch is er een keerzijde aan het gebruik van deze app. De app is namelijk niet gratis. Dat was het wel tot de overname door Facebook, sindsdien betaal je met je identiteit. Het verdienmodel van Facebook is gebaseerd op inkomsten uit advertenties. Hoe gerichter advertenties kunnen worden aangeboden, hoe meer waarde deze vertegenwoordigen. Beter gezegd: hoe meer er bekend is over jou als gebruiker van deze apps, hoe gerichter de advertentie kan worden aangeboden. En sinds WhatsApp van Facebook is, wordt bijzonder veel data naar Facebook doorgesluisd. Ook als je geen Facebook account hebt, word je nauwlettend in de gaten gehouden. Bij een bedrijf dat zijn geld verdient met de verkoop van advertenties, gaat het om continue verbeteren van datamining, ofwel: het onderscheppen van je gegevens, deze verwerken en delen met de belanghebbende. Zo schreef WhatsApp notabene zelf in 2012, twee jaar voor de overname door Facebook.
Ok, hoe erg is dat nu allemaal?
WhatsApp – en daarmee Facebook – kijkt niet naar de inhoud van je berichten. Is ook niet interessant. Hoe laat je met je vrienden afspreekt of wie je te grazen hebt genomen in het weekend zal ze een zorg zijn. Waar het om gaat is dat er metadata wordt verzameld. Metadata is informatie die over jou gaat en de manier waarop je communiceert. Facebook wil weten wanneer je met wie appt, waar je dat doet en hoe vaak. Door al deze gegevens in een vernuftig algoritmemodel te stoppen wordt een profiel van je gemaakt die beter is dan dat je zelf zou kunnen maken.
Facebook en Google kennen mijn gangen en drijfveren beter dan mijn beste vrienden en zelfs mijn eigen vrouw. Zit je niet op Facebook, maar maak je wel gebruik van WhatsApp? Daarmee weet Facebook toch weer heel veel over jou. Facebook leeft van advertentie-inkomsten. Zou Facebook WhatsApp voor 19 miljard dollar hebben overgenomen zodat jij anoniem kan blijven appen met iedereen die je wilt? Facebook wil jouw metadata hebben, zodat zij deze kunnen aanbieden aan adverteerders. Hoe gedetailleerder de informatie, hoe meer je waard bent. Daar ga je!
Maar we hebben nu toch de AVG?
Ja, dat klopt. Whatsapp heeft bijgewerkte Europese servicevoorwaarden en een nieuw privacybeleid voor gebruikers in de Europese Unie. Whatsapp zou met deze nieuwe voorwaarden geen accountinformatie delen, maar wil naar eigen zeggen in de toekomst wel meer gaan samenwerken met andere Facebook bedrijven. Medeoprichter van WhatsApp Jam Koum is in mei van dit jaar opgestapt omdat hij zich niet kon vinden in privacyregels van Facebook. En vergeet die 19 miljard niet. Het belang is te groot en Facebook staat op eenzame hoogte boven de wet. Behalve nieuwe servicevoorwaarden schrijft Facebook ook haar eigen wetten.
‘Ik blijf appen, dan maar publiekelijk vreemdgaan…’
Nu kan het zijn dat het je niet uitmaakt dat je overal waar je bent wordt gevolgd en dat er gecheckt wordt met wie je appt en wanneer en waar. Ook niet als er op deze manier een profiel van je kan worden gemaakt waaruit bijvoorbeeld blijkt dat je vreemd gaat. Dat is en blijft jouw zaak, niet die van WhatsApp en daarmee Facebook. Toch kan het ook anders. Er zijn namelijk prima alternatieven voor WhatsApp. Apps die hetzelfde doen maar die wel jouw privacy respecteren, zoals WhatsApp dat tot de overname in 2014 ook deed.
Een prima alternatief is bijvoorbeeld de app ‘Signal’. In tegenstelling tot WhatsApp is deze app écht gratis. Signal doet grofweg hetzelfde als WhatsApp. Het werkt prima voor berichten, bellen en video en de app groeit dagelijks in populariteit. Oké, het werkt nog niet zo verfijnd als WhatsApp, maar in basis doet het wat het moet doen. En hoe meer mensen er gebruik van maken, des te sneller zal het net zo verfijnd werken als WhatsApp. Ik ben om, ik gebruik al Signal, nu nog stoppen met WhatsApp. Sorry Mark.
